ਵਤਨੋ ਦੂਰ: ਮੈਂ ਤੇ ਮੇਰੀ ਕਲਮ

ਬਹੁਤ ਫਰਕ ਹੈ ਮੇਰੇ ਅਤੇ ਮੇਰੀ ਕਲਮ ਵਿੱਚ
ਕਿਉਂਕਿ ਇਹ ਮੇਰੇ ਵਾਂਗੂ ਰੋਟੀ ਨਹੀਂ,
ਮੇਰੇ ਹੀ ਜਿਗਰ ਦਾ ਖੂਨ ਮੰਗਦੀ ਹੈ,
ਮੇਰਾ ਜਨੂੰਨ ਮੰਗਦੀ ਹੈ
ਮੰਗਦੀ ਹੈ ਮੇਰੇ ਅਹਿਸਾਸਾਂ ਦੀ ਬਲੀ
ਤੇ ਫਿਰ ਆਉਂਦਾ ਹੈ ਸੋਚਾਂ ਦਾ ਤੂਫਾਨ
ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਮੈਨੂੰ ਉਲਝਣਾ ਪੈਂਦਾ ਹੈ,
ਮੈਂ ਡਰ ਜਾਂਦਾ ਹਾਂ, ਪਰ ਇਹ
ਡਰਦੀ ਨਹੀਂ, ਥੱਕਦੀ ਨਹੀਂ, ਰੁਕਦੀ ਨਹੀਂ,
ਜੁਲਮ ਦੇ ਅੱਗੇ ਝੁਕਦੀ ਨਹੀਂ,
ਬਸ ਜੋ ਕੁਝ ਵੀ ਲਿਖਦੀ ਏ,
ਸੱਚ ਲਿਖਦੀ ਏ,
ਭਾਵੇਂ ਕਿੰਨਾ ਵੀ ਫਰਕ ਹੈ,
ਅਸਾਂ ਦੋਵਾਂ ਵਿਚਕਾਰ
ਫਿਰ ਵੀ ਮੇਰਾ ਗੂੜ੍ਹਾ ਰਿਸ਼ਤਾ ਹੈ ਇਸ ਨਾਲ,
ਕਦੇ ਇਹ ਮੈਨੂੰ ਝਰਨਿਆਂ ਵਿੱਚ
ਅਤੇ ਕਦੇ ਸਮੁੰਦਰੀ ਗਹਿਰਾਈਆਂ
ਤੱਕ ਲੈ ਜਾਂਦੀ ਹੈ,
ਕਦੇ ਫੁੱਲਾਂ ਦੀ ਮਹਿਕ ਬਣ ਜਾਵੇ
ਕਦੇ ਕੰਡਿਆਂ ’ਤੇ ਤੁਰਾਂਦੀ ਹੈ,
ਕਦੇ ਹਸਾਂਦੀ ਹੈ ਕਦੇ ਰਵਾਉਂਦੀ ਹੈ,
ਰਾਤਾਂ ਨੂੰ ਜਗਾਂਦੀ ਹੈ।
ਕਦੇ ਸਕੂਨ ਕਦੇ ਤੜਪਾਂਦੀ ਹੈ,
ਮੈਂ ਕੱਲ੍ਹ ਮਰ ਜਾਵਾਂਗਾ,
ਸੜ ਜਾਵਾਂਗਾ,
ਮੇਰੀ ਕਲਮ ਮੇਰੇ ਸੋਗ ਵਿੱਚ ਬੈਠ ਜਾਵੇਗੀ,
ਪਰ ਇਸ ਦੇ ਦੁਆਰਾ ਲਿਖੇ ਹੋਏ
ਸੱਚ ਦੇ ਹਰਫ ਹਮੇਸ਼ਾਂ ਰਹਿਣਗੇ
ਕਿਉਂਕਿ ਸੱਚ ਕਦੇ ਮਰਦਾ ਨਹੀਂ,
ਸੜਦਾ ਨਹੀਂ,
ਇਹ ਤਾਂ ਅਮਰ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ,
ਸੱਚ ਰੱਬ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਤੇ ਮੈਂ
ਰੱਬ ਨਹੀਂ ਹਾਂ, ਇਨਸਾਨ ਹਾਂ,
ਇਸ ਲਈ ਬਹੁਤ ਫਰਕ ਹੈ,
ਮੇਰੇ ਅਤੇ ਮੇਰੀ ਕਲਮ ਵਿੱਚ
* * *

ਆਸ਼ੀਰਵਾਦ

ਪਿਆਰੇ ਸ਼ਮੀ,

ਤੇਰੀ ਪੁਸਤਕ ਵਤਨੋਂ ਦੂਰ ਦਾ ਖਰੜਾ ਮਿਲਿਆ।

ਸਾਹਿਤ ਨਾਲ ਵਾਸਤਾ ਰੱਖਣ ਵਾਲੇ ਲੋਕ ਮੈਨੂੰ ਚੰਗੇ ਲੱਗਦੇ ਹਨ। ਸਾਹਿਤ ਨਾਲ ਵਾਸਤਾ ਰੱਖਣ ਦਾ ਮਤਲਬ ਹੈ ਮਾਨਵਤਾ ਅਤੇ ਕਾਇਨਾਤ ਦੀਆਂ ਸਭ ਤੋਂ ਗਹਿਰੀਆਂ ਆਵਾਜ਼ਾਂ ਨੂੰ ਸੁਣਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰਨੀ ਤੇ ਉਹ ਲੋਕ ਜਿਹੜੇ ਮਾਤ-ਭੂਮੀ ਤੋਂ ਦੂਰ ਜਾ ਕੇ ਵੀ ਮਾਤ-ਭਾਸ਼ਾ ਦਾ ਪਿਆਰ ਪਾਲਦੇ ਹਨ ਉਹ ਤਾਂ ਹੋਰ ਵੀ ਚੰਗੇ ਲੱਗਦੇ ਹਨ। ਤੂੰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਲੋਕਾਂ ਚੋਂ ਹੈ।

ਤੂੰ ਕਵਿਤਾ ਨਾਲ ਜੁੜਿਆ ਹੈ। ਮੈਂ ਤੈਨੂੰ ਪਿਆਰ ਭਰੀ ਮੁਬਾਰਕਬਾਦ ਅਤੇ ਸ਼ੁਭ-ਇੱਛਾਵਾਂ ਦਿੰਦਾ ਹਾਂ। ਤੇਰੀ ਲਗਨ ਅਤੇ ਮਿਹਨਤ ਜ਼ਰੂਰ ਇਕ ਦਿਨ ਤੈਨੂੰ ਉਤਮ ਕਵਿਤਾ ਦੇ ਦੁਆਰ ਤੱਕ ਲੈ ਜਾਵੇਗੀ।

ਹਰ ਚੰਗਾ ਲੇਖਕ ਇਕ ਚੰਗਾ ਪਾਠਕ ਵੀ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਚੰਗੇ ਸਾਹਿਤ ਤੋਂ ਅਸੀਂ ਸਿਰਫ਼ ਅਨੁਭਵ ਹੀ ਗ੍ਰਹਿਣ ਨਹੀਂ ਕਰਦੇ, ਅਨੁਭਵ ਨੂੰ ਪ੍ਰਗਟ ਕਰਨ ਦਾ ਵੱਲ ਵੀ ਸਿੱਖਦੇ ਹਾਂ। ਸੋ ਸਦਾ ਚੰਗੇ ਸਾਹਿਤ ਦੀ ਸੁਹਬਤ ਵਿਚ ਰਹਿਣਾ। ਸੁਹਿਰਦ ਹੋ ਕੇ ਜੀਉਣਾ। ਆਪਣੀ ਕਵਿਤਾ ਵਿਚ ਆਪਣੇ ਅਨੁਭਵ ਪ੍ਰਤੀ ਸੱਚੇ ਰਹਿਣਾ। ਆਪਣੇ ਦਿਲ ਵਿਚ ਝਾਕ ਕੇ ਲਿਖਣਾ। ਕਵਿਤਾ ਦੇ ਰੂਪ ਪ੍ਰਤੀ ਵੀ ਸੁਚੇਤ ਰਹਿਣਾ ਕਿਉਂਕਿ ਕਵਿਤਾ ਲਈ ਸ਼ਿੱਦਤ ਅਤੇ ਸ਼ਿਲਪ ਦੋਹਾਂ ਦੀ ਜ਼ਰੂਰਤ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਕਵਿਤਾ ਲਈ ਜਰੂਰੀ ਨਹੀਂ ਬਹੁਤ ਵੱਡਾ ਵਿਸ਼ਾ ਚੁਣਿਆ ਜਾਵੇ, ਘਾਹ ਦੀ ਤਿੜ ਬਾਰੇ ਵੀ ਮਹਾਨ ਕਵਿਤਾ ਲਿਖੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ।

ਵਤਨੋਂ ਦੂਰ ਦੀਆਂ ਕਵਿਤਾਂ ਵਿਚੋਂ ਮੈਂ ਤੇਰਾ ਸੰਵੇਦਨਾਸ਼ੀਲ ਮਨ ਦੇਖਿਆ, ਇੰਨਸਾਫ, ਬਰਾਬਰੀ ਤੇ ਪਿਆਰ ਭਰੇ ਸੰਸਾਰ ਲਈ ਤੇਰੀ ਸੁਹਿਰਦ ਤਾਂਘ ਦੇਖੀ, ਮਾਨਵਤਾ ਅਤੇ ਕਾਇਨਾਤ ਨਾਲ ਤੇਰਾ ਪਿਆਰ ਦੇਖਿਆ, ਬੇਇਨਸਾਫ਼ੀ, ਫ਼ਿਰਕਾਪ੍ਰਸਤੀ, ਜ਼ੁਲਮ ਭਰੀ ਦੁਨੀਆ ਵਿਚ ਇਕ ਹੱਸਾਸ ਮਨ ਦੀ ਤੜਪ ਦੇਖੀ। ਪੰਜਾਬ ਦਾ ਮੋਹ ਦੇਖਿਆ। ਤੇਰੇ ਜਿਹੇ ਇਨਸਾਨ ਅਤੇ ਕਲਾਕਾਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਰੁੱਖਾਂ ਵਰਗੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਜਿਹੜੇ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਨ ਭਰੇ ਜਹਾਨ ਵਿਚ ਰੁੱਖਾਂ ਦੇ ਪੱਤਿਆਂ ਵਾਂਗ ਜ਼ਹਿਰ ਨੂੰ ਅੰਮ੍ਰਿਤ ਵਿਚ ਬਦਲਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰਦੇ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ। ਤੇਰੇ ਲਈ ਬਹੁਤ ਬਹੁਤ ਪਿਆਰ ਤੇ ਆਸ਼ੀਰਵਾਦ।

- ਸੁਰਜੀਤ ਪਾਤਰ

ਮੈਂ ਤੇ ਮੇਰੀ ਕਲਮ

No comments:

Post a Comment